Chères mesdames et messieurs
Afgelopen zomer heb ik als stagiaire meegeholpen aan het Navez project. Na het afronden van mijn studies binnen geschiedenis en literatuurwetenschappen wou ik eerst nog wat werkervaring opdoen vooraleer me op de arbeidsmarkt te begeven. Als boekhistorica was het een logische keuze om te kiezen voor een stage in KBR. Daarnaast heb ik tijdens mijn studies reeds samengewerkt met Julie en Fien op het project Vrouwen van papier, over de vrouwelijke correspondenten van Guido Gezelle. Met de herinneringen van de aangename samenwerking in mijn achterhoofd, en de passie voor project- en onderzoekondersteuning in mijn hart, heb ik mij aangemeld.
Mijn werk was tweedelig. Als eerste las ik AI-transcripties na van Navezs correspondentie en corrigeerde waar nodig. Daarna verzamelde ik de afgewerkte brieven en laadde ze op in eScriptorium, een programma voor tekstverwerking en -herkenning. De bedoeling was om kennis te maken met eScriptorium en de bijhorende functies te testen. Dit vond ik een zeer nuttige ervaring. In dit klimaat van een steeds grotere focus op en interesse in digitale analyses en onderzoeksmethodes komt elke nieuwe kennismaking met digitale tools zeker van pas.
Vooral fascinerend was de inhoud van de brieven. Ze geven namelijk een unieke inkijk in de leefwereld van negentiende-eeuwse artiesten; hun netwerken en connecties. Wisten jullie bijvoorbeeld dat François Navez leerling was van Jacques-Louis David? Maar wat vooral mijn aandacht trok, was Navezs briefwisseling met de -tot nu toe- onbekende kunstenaar ‘Beauvoir’. Beauvoirs brieven staan in scherp contrast met de korte en beleefde brieven van Navezs andere correspondenten. Geen enkele millimeter van het papier liet hij onbeschreven en geen enkele roddel of negatieve opmerking liet hij achterwege. Beauvoirs schrijfstijl is dramatisch en flamboyant. Hij deinsde er niet voor terug om anderen imbecielen te noemen en wanneer hij niet zeker was van de geruchten die hij had gehoord, legde hij Navez het zwijgen op (mais silence, je ne suis certain de rien!). Beauvoirs openheid met Navez getuigt van een diepe vriendschap tussen de twee en hij noemde de Belgische kunstenaar ook vol genegenheid mon cher [Navez]. Het was dus mooi meegenomen dat ik bij het aanscherpen van mijn paleografische vaardigheden in aanraking kwam met zo’n interessante brieven!
Et voilà! Dit was een korte beschrijving van mijn tijd binnen het Navez project. In tegenstelling tot Beauvoir zal ik jullie een uitgebreid relaas besparen. Adieu mes chères ami(e)s et mille amitiés, je suis toujours
Votre très humble & très obéissante servante
Nicole